MENEKŞE (AFRİKA) BAKIMI

Menekşe Çiçeği Bakımı 

Afrika menekşesi bakımı; Menekşe, herkesin evde veya ofisinde mutlaka olmuştur.Afrika menekşesinin ülkemizde bu denli çok sevilmesinin nedeni muhteşem çiçekleri, yıl boyu çiçek açmasıdır

Afrika menekşeleri her mevsim çiçek açabilen, özellikle sonbahardan yaza kadar olan 7-8 aylık dönemde yoğun çiçekli kalan bitkilerdir.  bugün çiçeğin hakkını veren  iki ülke Rusya ve Amerikadır. Kışları rus evlerini şenlendiren afrika menekşesi çok sayıda hibrit türün üretildiği bir ülkedir.  Amerikalı yetiştiriciler hibrit tür üretiminin yanında evde menekşe yetiştirme üzerine uzmanlaşmış bu alanda Rus yetiştiricilerin bir adım önüne geçmişlerdir.

Derin saksılar yerine yayvan ve geniş ağızlı saksılar tercih edilmelidir. Saksı genişliği bitki çapının 1/3 ü kadar olmalıdır. Saksı altında mutlaka drenaj deliği bulunmalıdır, Bitki için önemlidir.Menekşe saksı büyüklüğünden etkilenen bir bitkidir. İhtiyacından büyük saksılara dikildiğinde kökleri saksıyı kaplayana kadar çiçek açmaz.

Menekşe toprağı hafif olmalı, nem tutmalı, köklere bol oksijen sağlamalı ve pH 5.8- 6.5 arasında olmalıdır. Bu özellikleri sağlayacak toprağı perlit, vermikülit, ponza, torf, sphagnum yosunu gibi birçok malzemeyi karıştırarak hazırlayabilirsiniz.

Menekşeler aydınlık alanları severler ancak dik gelen güneş ışığından hoşlanmazlar. Perde arkasından veya jaluziden süzülen ışık çok idealdir.Menekşeyi konumlandırırken yaz kış ayrımı yapılmalıdır. Doğu penceresi genelde uygun bir konumdur çiçeklenmek için ihtiyacı olan güneşlenmeyi alırken yakıcı güneştende korunabilir. Işık yoğunluğuna göre batı ve kuzey pencereleride değerlendirilebilir.

Dışarıda yaşayamazlar en ideal yeri ev içidir.En iyi gelişimlerini gündüz 20-26 C gece 15-20C derece civarında yaparlar. 15 C derecenin altı ve 26 C derecenin üstü sıcaklıklarda uzun süre kalırsa hızlı gelişmezler.Çok sıcak ortamda ise çiçeklerini dökerek tepki verir.

Menekşeler nemli ve havadar ortamlardan hoşlanır.Sulama için oda sıcaklığında, klorsuz veya kloru uçurulmuş su kullanılır.İki sulama arasında toprak üstünün kuruması çiçek oluşumunu teşvik eder.Sulama saksı altlığından bol suyla yapılır eğer su kalırsa dökülür.

Sıvı gübre kullanabilirsiniz.

Çelik alma

Çeliğin alınacağı bölge süreç için oldukça önemlidir. Bitkinin en dış yaprakları canlılığını yitirmiş yapraklardır, bitkinin merkezindeki yapraklar ise gelişimini henüz tamamlamamış yapraklardır. Bu nedenle alacağınız yaprak gelişimini tamamlamış, canlı renklere sahip genç yapraklardan olmalıdır. Bu yapraklar daha erken köklenirken daha fazla yavrularlar. Alınacak yaprak dipten yana bastırılarak kolayca kırılır.



Yaprak sapı 3-4 cm uzunluğunda olacak şekilde, 45 derecelik açıyla kesilerek kısaltılır.

Köklendirme ortamı için en iyi karışım perlitin torfla yarı yarıya karışımından hazırlanmış köklendirme ortamıdır. 6-7 cm derinliğinde küçük saksılar idealdir.

Hazırladığınız saksıya toprak karışımını doldurun, dikeceğiniz yere kalem veya benzeri bir alet yardımıyla bastırarak 2cm derinlikte çukur açın.

Yaprağı hafif yatırarak açtığınız deliğe koyun ve yanlardan toprakla kapatın. Dikimden sonra azar azar sulayarak toprağı nemlendirin.

Sulamadan sonra güneşi doğrudan görmeyecek aydınlık, sıcak ve nemli bir alana yerleştirin. Mutfaklar genelde bu isteklere uygun alanlardır.

Zaman zaman sulayarak, çamurlaştırmadan toprak nem dengesini koruyun. İlk iki üç hafta köklenme olana kadar gübreleme yapmayın, hafifçe yaprağa asılarak köklenmenin olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Köklenme gerçekleştikten sonra yaprak gelişimini teşvik etmek amacıyla azot değeri yüksek gübrelerle gübreleme yapın. Gübreleme dozu normal menekşe besleme dozunun üçte biri kadar olmalıdır.

Yavru menekşelerin ayrılması

Yavru yapraklar 6-8 cm olduğunda yeni saksıya taşıyabilirsiniz. Bazen tek köklenme olurken bazende çok sayıda köklenme olabilir. Saksısından çıkardığınızda farklı gövdelere sahip olduklarını görebilirsiniz. Kökleri temizleyerek her fideyi tek tek ayırın. Köksüz kaldı diye korkmayın yeniden köklenecekler. İçinden beğendiğiniz yavruyu seçerek asıl saksısına taşıyın ve normal menekşe diker gibi dikin. Yaprak çelikleri gibi yine doğrudan güneş görmeyecekleri, nemli, sıcak bir alana taşıyın. Yeni fideler için 7-8 cm derinlikte saksılar kullanabilirsiniz.

Hastalıkları

Gübre zararı

Tuzlanma olmuşsa ılık bir suyla toprak üstünden bol su kullanarak yıkama yapın.

Güneş yanığı

Işıklanma için doğru konumu belirleyerek yer değişikliği yapılmalıdır.

Yetersiz ışıklanma

Yeterli ışık alacağı aydınlık alanlara taşınır.

Soğuk su zararı

Su dinlendirilerek oda sıcaklığına getirildikten sonra kullanılmalıdır.

Su lekesi

Alttan sulamaları tercih edin. Sulamalarda su sıçrarsa kağıt havlu ile suyu emdirin.

Kloroz (Yaprakta sarılık)

Toprak pH sının 5.8-6.5 aralığında olduğundan emin olun. Eğer toprak pH sından emin değilseniz saksı toprağı yenilemesi yapabilirsiniz.

Yaprak unlu bitleri - pamuklu bit (leaf Mealybugs)

Böceklerin diğer bitkilere taşınma riski bulunduğundan bitki hemen başka bir alana taşındıktan sonra tedaviye başlanır. Unlu bitler erken teşhis edilirlerse tedavisi kolay yapılabilir. Eczanelerden temin edilebilecek %70 lik izopropil alkole ucu pamuklu kulak çöpleri batırılarak böceklerin üzerine sürülür. Daha sonra bitki ılık suyla yıkanarak temizlenir. Yıkama işleminde suyun köklerden tamamen süzülmesine dikkat edilir. Bu işlem günlük uygulanarak yumurtadan çıkanlarda temizlenmek suretiyle bitki kurtarılır. İleri safhalarda işler zorlaşır. Mumsu tabakalı evini yaptığında doğal ilaçlar zor etki eder. Malathion etken maddeli bir böcek öldürücü gibi uygun bir insectisit,le ilaçlanır. İlaçlama ılık suyla yapılarak 4-5 günde bir tekrarlanır. (Malathion 50 için tavsiye edilen dozaj 2 litre suya 1 çay kaşığı şeklindedir.)

Kök unlu bitleri - pamuklu bit (Root Mealybugs)

Böceklerin diğer bitkilere taşınma riski bulunduğundan bitki hemen başka bir alana taşındıktan sonra tedaviye başlanır. Geleneksel tedavisi kimyasal yolla yapılır. Malathion etken maddeli bir böcek öldürücü gibi uygun bir insectisit,le ilaçlanır. İlaçlama ılık suyla yapılarak belirli periyotlarla tekrarlanır. (Malathion 50 için tavsiye edilen dozaj 2 litre suya 1 çay kaşığı şeklindedir.)

Siklamen akarı - örümceği (Cyclamen Mites) ve Örümcek akarı - kırmızı örümcek akarı (Spider Mites)

Öncelikle yayılıcı bir zararlı olduğu için hastalığın görüldüğü bitkiler derhal başka bir odaya alınmalı, tedavi süresince bitkilere dokunduktan sonra eller mutlaka dezenfekte edilmeli diğer bitkilere taşınma olasılığı ortadan kaldırılmalıdır. Kimyasal yolla mücadelesi dicofol etken maddeli ilaç kullanılarak yapılmaktadır. İlaç spreylenirken bitki tacına ve yaprak altlarına sipreyin ulaşmasına özen gösterilmelidir. İlaçlama tedavinin 4. gününde tekrarlanmak üzere 3 kerede yapılır.

Alternatif mücadele olarak organik böcek öldürücü ve kaçırıcı olan neem spreyleme kullanılabilir. Özellikle zararlının yoğunlaştığı alanlara püskürtülerek başarı şansı artırılır. Neem kalıntı bırakmayan doğal bir böcekle mücadele ilacıdır.

Afitler (Yaprak bitleri) (Aphids)

2-3 mm boyutlarında yeşil, kahverengi, siyah renklerde armut tipli uzun emici borusu olan böceklerdir. Genelde yaprak altlarında kolonileşerek yaşarlar. Yaprak bitleri afrika menekşesinin genç sürgünleri ve yapraklarının öz suyunu emerek beslenirler . Beslenirken bitkiye zarar veren fumajin adı verilen bir salgı salgılar. Yaprakta bıraktığı tatlı sıvı mantarlaşmaya yol açarak siyah isli bir görünüme neden olur. Afit bulaşmış bitkide yapraklar da kıvrılma ve sararma, çiçeklerde şekil bozuklukları, büyümede yavaşlama görülür. Tedavi edilmezse bitkinin ölümüne neden olurlar.

Tedavi

Zararlının görüldüğü tüm bitkiler izole edilir. Hafif böcek istilasında pamuk uçlu kulak çöpü %70 lik izopropil alkole batırılarak böceklerin üzerine sürülerek mücadele yapılır. Yaprak üzerindeki isli mantarlı bölge alkolle temizlendikten sonra bitki baş aşağı çevrilerek ılık suyla yıkanır.İstila ağırsa kimyasal yolla mücadele yapılır. Malathion etken maddeli bir ilaç ılık suyla karıştırılarak doğrudan bitkiye püskürtülür.Organik yolla tedavide neem doğrudan yapraklara sıkılarak mücadele yapılır. Zararlının yoğun olarak yaşadığı yaprak altlarına püskürtme yapmaya özen gösterilir. Neem kalıntı bırakmayan doğal bir böcekle mücadele ilacıdır.

Külleme ( Kurşuni küf - Powdery Mildew )

Mantari bir hastalıktır. İlk belirtiler genellikle yaprak yüzeyinde görülür. Yaprak, yaprak sapı ve çiçek üzerini beyaz-gri renkli bir toz şeklinde kaplar. Ani sıcaklık değişimlerinde, yüksek nem ve yetersiz hava sürkilasyonun da ortaya çıkar. Bu koşullar bahar aylarında oluştuğundan hastalık riski bahar aylarında artar. Müdahale edilmezse hastalık ilerleyecek hastalıklı bölgeler kahverengileşip yayılacak ve bitkinin ölmesine neden olacaktır.

Tedavi

Öncelikle enfeksiyonlu bitkileri izole edin. Hastalıklı yaprak ve çiçekleri temizleyin. Nem oranını düşürün. Sıcaklık farklarını mümkün olduğunca azaltıp tedavide çok önemli olan hava sirkülasyonunu artırın. Hastalık şiddeti artarsa Benomyl, Captan, thiophanate methyl, Physan, Phyton 27 vb... uygun bir mantar ilacıyla ilaçlayın.

Önleme

Bitkiler arası mesafeyi hava sirkülasyonunu engellemeyecek şekilde ayarlayın. Hava nemi arttıkça sirkülasyona önem verin. Bahar aylarında riskin artması durumunda küçük kaplara toz sülfür koyarak bitkiler arasına yerleştirin.

Aşağıdaki diğer içeriklerimizde ilginizi çekebilir!

• SÜMBÜL (Hyacinthus) BAKIMI
• KALANCHOE (Blossfeldiana ve Calandiva) BAKIMI
• HASEKİ KÜPESİ (Aquilegia Winky) BAKIMI
• İPEK ÇİÇEĞİ / KEDİ TIRNAĞI BAKIMI (Portulaca Grand...
• MENEKŞE (AFRİKA) BAKIMI
• YASEMİN (Jasminum Polyanthum) BAKIMI
• HANIMELİ (LONICERA) BAKIMI
• KANA/TESPİH (CANNA) BAKIMI
• MAVİŞ ÇİÇEĞİ (Campanula Carpatica) BAKIMI
• ÇİLEK (Strawberry) BAKIMI
• SARDUNYA (Pelargonium) BAKIMI
• ORTANCA ÜRETİMİ
• FİTTONİA BAKIMI
• İRİS (Süsen) Çiçeği BAKIMI
• ÜZÜM SÜMBÜLÜ (Muscari Armeniacum) BAKIMI
• KANAYAN KALPLER (Lamprocapnos Spectabilis) BAKIMI
• PÜSKÜL ÇİÇEĞİ (CELOSİA) BAKIMI
• ÇİĞDEM (Crocus) BAKIMI
• GUZMANYA (GUZMANİA) BAKIMI
• LALE (Tulipa) BAKIMI
• KÜPE ÇİÇEĞİ (Fuchsia) BAKIMI
• AÇELYA (Rhododendron Simsii) BAKIMI
• UYKU ÇİÇEĞİ (Oxalidaceae) BAKIMI
• HERCAİ MENEKŞE (Viola) BAKIMI
• ÇİÇEKLERİ SULAMA YÖNTEMLERİ
• KARANFİL (Dianthus Caryophyllus) BAKIMI
• BEGONVİL (Bougainvillea) BAKIMI
• GÜL (Yediveren/Minyatür) BAKIMI
• FESLEĞEN (Ocimum Basilicum) BAKIMI
• ORKİDE (Phalaenopsis) BAKIMI
• ÇİÇEKLERİN BÖCEKLENME SEBEPLERİ
• KASIMPATI (Krizantem) BAKIMI
• AĞAÇ MİNESİ (LANTANA) BAKIMI
• TELGRAF ÇİÇEĞİ (TRADESCANTİA) BAKIMI
• YAPRAK GÜZELİ (KOLYOS) BAKIMI
• MUM ÇİÇEĞİ (HOYA CARNOSA) BAKIMI
• BEGONVİL (Bougainvillea) BAKIMI
• YILBAŞI ÇİÇEĞİ (ZYGOCACTUS) BAKIMI
• SIKLAMEN (Cyclamen) BAKIMI
• CAM GÜZELİ (Yeni Gine) BAKIMI
• YILDIZ ÇİÇEĞİ (DAHLİA) BAKIMI
• PETUNYA (Petunia Hybrida) BAKIMI
• LİLLİUM (Zambak) BAKIMI
• ATATÜRK ÇİÇEĞİ (Euphorbia Pulcherrima) BAKIMI
• AKŞAM SEFASI (Mirabilis Jalapa) BAKIMI
• KRATON BAKIMI (CROTON)
• BEGONYA TORAN,KATMERLİ/BODUR BAKIMI
• ATEŞ ÇİÇEĞİ BAKIMI (Salvia splendens)
• BARDAK MENEKŞESİ BAKIMI (Florist’s Gloxinia)
• DİKENLER TACI (Euphorbia milii) BAKIMI
• ANTORYUM (ANTHURİUM) BAKIMI
• ÇANTA BAKIMI (Calceolaria Biflora)
• İLKBAHAR (SPRİNG)
• DOĞA TAKVİMİ
• ESKİ ARABALARDAN BAHÇE DEKORASYONU
• ORTANCA RENK DEĞİŞTİRME
• ÇİÇEK TOHUMLARI (Resimli)
• DOMATES (CHERİ) BAKIMI
• ÇUHA ÇİÇEĞİ (Primula Vulgaris) BAKIMI
• TOPRAK SEÇİMİ
• NERGİS(Narcissus) BAKIMI
• ORTANCA (Hydrangea Macrophylla) BAKIMI
• PASSİFLORA (Çarkıfelek) BAKIMI
• BARIŞ ÇİÇEĞİ (Spathyphyllum) BAKIMI
• RUJ ÇİÇEĞİ (AESCHYNANTHUS RADİCANS) BAKIMI
• YER MİNESİ BAKIMI (Verbena Hybrida)
• ALYSSUM BAKIMI (KUDUZOTU/DELİOTU)
• VİDEO GALERİSİ
• NADİDE ÇİÇEKLER
• FREZYA / YALINKAT (FRESİA) BAKIMI
• CENNET KUŞU ( STRELITZIA) BAKIMI
• BRUGMANSİA (Angels Trumpet) BAKIMI
• İSPANYOL OMLETİ (Limnanthes) BAKIMI
• BOSTAN (SEBZE) BAKIMI
• SOĞAN BAKIMI
• PENSTEMON BAKIMI
• ÇAN ÇİMİ (Briza Media) BAKIMI
• YÜKSÜK OTU (Digitalis) BAKIMI
• TÜRKİYE İKLİM HARİTASI
• SOĞANLI ve YUMRULU ÇİÇEKLER
• KOYUN GÖZÜ (Gazania) BAKIMI
• SİNERYA (CINENERIA) BAKIMI
• SÜS LAHANASI (Brassica Olerace Acephala) BAKIMI
• ÇİÇEK BAKIMINDA ''PÜF'' NOKTALAR